T24 Dış Haberler
16 Eylül 2022’de Mahsa Amini isimli bir kadının “örtünme kurallarına uymadığı” gerekçesiyle ‘Ahlak Polisi’ tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesiyle kadınlar önderliğinde büyük protestolara sahne olan İran’ın Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ankara ziyaretinde kadınların ülkesinde çok güçlü bir rol üstlendiğini söyledi.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde Ankara’da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşen Abdullahiyan, görüşme sonrası düzenlenen basın toplantısında sözü aldıktan kısa süre sonra, “Türkiye, İran ve tüm dünyadaki kadınların Dünya Kadınlar Günü’nü kutluyorum” dedi.
Abdullahiyan, “Kadınlar İran İslam Cumhuriyeti’nde toplumumuzun en güçlü parçasıdır. Aynı şekilde Türkiye’de de aynı rolü üstleniyorlar” diye konuştu.
1979 yılında yaşanan “İslam Devrimi”nden bu yana İran, sık sık kadınlara yönelik hak ihlalleriyle gündeme geliyor. 2017 Küresel Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu’nun cinsiyet eşitliği sıralamasında İran, 144 ülke arasında 140. sırada yer almıştı.
Dünya Bankası verilerine göre kadınlar İran’da iş gücünün yüzde 15’ini oluşturuyor. Buna karşın İran’da nüfusun neredeyse yüzde 50’sini kadınlar oluşturuyor.
İran’da kadınların toplum içinde başörtüsü takması ve belirlenen şartlara göre giyinmesi de zorunlu kılınıyor. Amini, 2022’nin Eylül ayında ‘Ahlak Polisi’ tarafından gözaltına alınmış ve daha sonra hayatını kaybetmişti.
Amini’nin ölümü, İran’da rejim karşıtı yaygın protestolara neden oldu. Bu protestolara kadınlar liderlik ederken, eylemlerde kadınların yasalara tepki göstererek başörtülerini çıkarması hareketin sembollerinden oldu.
İran’daki eylemler sırasında 400’den fazla insan hayatını kaybetti. Tahran yönetimi eylemleri bastırmak için polis şiddetine başvurdu. 2023’ün Mart ayı itibariyle eylemler azalmış olsa da, birçok uzman protestoların kitlesel eylemler yerine sivil direnişe yöneldiğini ifade ediyor.