Mexico City’de depremle yıkılan bir binanın altından çıkan Aztek yılanbaşı heykeli, 1,3 ton ağırlığında, 180 cm uzunluğunda. Yüzyıllarca yeraltında kalan heykel, canlı pigmentlerin izlerini barındırıyor.
Geçen yıl Mexico City’de 7,6 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Binaların çöktüğü depremde aynı zamanda beklenmedik arkeolojik eserler de ortaya çıktı.
Depremin ardından araştırmacılar, Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi’ndeki hukuk fakültesine bağlı bir binanın altında yaklaşık 500 yıllık bir Aztek yılanbaşı heykeli buldu.
Arkeofili’de yer alan habere göre, söz konusu heykel yerin yaklaşık 4,5 metre altında bulundu. Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) yapılan açıklamaya göre heykel, 1,3 ton ağırlığında, 180 cm uzunluğunda, 85 cm yüksekliğinde ve 100 cm genişliğinde.
Araştırmada yer alan Meksika’daki Monterrey Üniversitesi’nden beşeri bilimler uzmanı Bertrand Lobjois, “Bu yılanın kafasını ilk gördüğümde boyutları karşısında büyülendim” dedi.
Araştırmacılar, heykelin büyük boyutunun yanı sıra renklerinden de etkilendiklerini ifade etti. Yüzyıllarca yeraltında kaldıktan sonra bile bu yılanbaşı, yüzeyinin yaklaşık yüzde 80’ini kaplayan, siyah, beyaz, kırmızı ve mavi dahil olmak üzere canlı pigmentlerin izlerini barındırıyor. Heykelin üzerine yapışan çamur tabakası dış süslemelerin korunmasına yardımcı olarak günümüze kadar ulaşmasını sağladı.
INAH’tan María Barajas Rocha liderliğindeki bir ekip heykeli korumak için çalışıyor.
Rocha, “Meksikalıların kült resimlerini ve tapınaklarını süslemek için kullandıkları renk paletinin bir örneğini temsil eden bu pigmentler, elde edildikleri mineral ve bitkisel materyaller nedeniyle son derece hassas” dedi.
Uzmanlar, yılanın başını bir vinçle yerden kaldırdıktan sonra etrafında bir nem odası oluşturdu. Nem odası heykeli yavaş yavaş kurutacak ve yüzyıllar boyunca biriken nemi yavaş yavaş temizleyecek. Kendi haline bırakıldığında nemini çok çabuk kaybedebileceği, bunun da renk kaybına yol açabileceği belirtiliyor. Şu ana kadar bu müdahalelerin başarılı olduğu aktarıldı.
INAH arkeoloğu Erika Robles Cortés ise “Bu parçanın keşfedildiği bağlam ve hepsinden önemlisi, restoratör ve konservatörlerin muazzam müdahalesi sayesinde, heykelin neredeyse tamamında görülen renkleri korumak mümkün oldu. Bu oldukça önemli, çünkü renkler İspanyol öncesi sanatı başka bir perspektiften kavramamıza yardımcı oldu” dedi.
Yılanlar Aztek sanatında sık sık karşımıza çıkıyor. Bu yılanlar bir dizi sembolik anlam taşıyorlar. Örneğin Quetzalcóatl tanrısı genellikle bir yılan olarak tasvir ediliyordu, ancak araştırmacılar bu figürün bu özel heykelle ilgili olup olmadığını bilmiyor.
INAH’a göre, koruma çalışmaları tamamlanana kadar yılanbaşı, “heykelin mikro iklimindeki herhangi bir değişiklik zararlı olabileceğinden” halkın erişimine açık olmayacak. Heykel 2024’ün başlarına kadar nem odasında kalacak. Bu sırada araştırmacılar, bağlamının önemini incelemeye devam ediyor.
