ABD’nin Pasifik’te Çin’e karşı en büyük müttefik olarak gördüğü Hindistan’ın Başbakanı Narendra Modi’nin 21 Haziran’da Washington’ı ziyaretiyle ikili ilişkilerin bir üst seviyeye taşındığı belirtiliyor.
Yaklaşık 1 milyar 408 milyonluk nüfusuyla Çin’i geride bırakarak dünyanın en kalabalık ülkesi olan Hindistan, son yıllardaki ekonomik çıkışıyla da ilk 5 ekonomi arasına girerek hem bölgenin hem de dünyanın en ciddi ve vazgeçilmez aktörleri arasına girdi.
ABD, AUKUS ve QUAD gibi ittifaklarla bölge ülkelerini bir araya getirerek Çin’i çevreleme ve etkisini azaltma adımlarını sıklaştırarak bölgedeki etkisini derinleştirmeye gayret ederken bir yandan da Hindistan’ı kendi yanına çekerek Rusya’dan da uzaklaştırma amacı güdüyor.
Hindistan ve ABD arasında, demokrasi ve insan hakları gibi bazı konularda ihtilaflar bulunsa da eski ABD Başkanı Donald Trump gibi Joe Biden yönetimi de Hindistan’ı bölgedeki çıkarları ve güvenlik politikaları gereği vazgeçilmez görüyor.
Washington, Yeni Delhi’yi Pasifik’te Pekin’e karşı en büyük “koz” olarak görürken Hint tarafı ise Çin’in bölgedeki artan etkisi ve karşılıklı can kayıplarıyla sonuçlanan sınır sorunları nedeniyle Washington’ın desteğini önemsiyor.
Son dönemlerde en fazla savunma, güvenlik ve yüksek teknoloji alanlarında mesafe kateden ikili ilişkiler, Çin ve Hint askerlerinin ihtilaflı bölgede çatışması iki ülkeyi ortak askeri tatbikatlara katılıp istihbarat paylaşımı yapmaya kadar çok kapsamlı bir ortaklığa sürükledi.
Hindistan ve ABD ilişkileri, tarihi gelişmelere şahit oluyor
Son dönemlerde ABD ve Hindistan’ın yaptığı ikili ya da çok ortaklı stratejik güvenlik ve askeri anlaşmalarla iki ülke ilişkileri, tarihi gelişmelere şahit oluyor.
21 Haziran’da Washington’a gelen Modi, ABD Kongresinde yaptığı konuşmasıyla Winston Churchill, Nelson Mandela ve Volodimir Zelenskiy gibi az sayıda lidere tanınan bir ayrıcalığa kavuştu.
Amerikalı yetkililer, iki ülke arasındaki ilişkileri “Dünyanın en eski ve en büyük demokrasilerinin eşsiz dostluğu” şeklinde nitelendirirken Modi de “Bu özel davet demokrasilerimiz arasındaki işbirliğinin en canlı göstergesidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Hint tarafı, siber güvenlik ve gelişmiş teknoloji sahasında Çin’in gerisinde kalması nedeniyle bu açığı ABD’nin desteğiyle kapatmayı hedefliyor.
Modi’nin ziyaretinde taraflar arasında güvenlik ve savunma konuları öne çıksa da teknoloji, yapay zeka, üretim, uzay çalışmaları ve enerji gibi önemli başlıklar da gündeme getirildi.
Görüşmelerin ardından taraflar, telekomünikasyon, yarı iletkenler, yapay zeka ve diğer alanlarda işbirliğini ilerleten ortak girişimleri duyurdu.
The New York Times’ın haberine göre, Modi, “uzayın sorumlu keşfinin yönetimini geliştirmek için çok taraflı, bağlayıcı olmayan ilke ve kurallar bildirgesi” olarak bilinen Artemis Anlaşması’nı imzalamayı kabul ettiklerini açıklarken, Biden da 2024’te Hint astronotların Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderileceğini dile getirdi.
ABD ve Hindistan, ortak savaş uçağı motoru üretecek
Başbakan Modi’nin ziyareti, geçmişte insan hakları başta olmak üzere bazı ihtilaflar nedeniyle gölgede kalan ikili ilişkilere yeni bir ivme kazandırıyor.
ABD, Ukrayna savaşında tarafsız tutum sergilemesine karşın Rusya’dan petrol alımına devam eden ve Moskova ile savunma teknolojisindeki işbirliğini de sürdüren Hindistan ile yakınlaşarak Rusya’yı yalnız bırakma amacı güdüyor.
Bu kapsamda, Washington, Rus savunma teknolojilerine olan bağımlılığıyla bilinen Hindistan ile savunma sanayisinde işbirliğine önem veriyor.
Taraflar, son ziyarette, Hindistan’da savaş uçağı motorlarının ortak üretiminde anlaşmaya varırken Hindistan tarafı, yaklaşık 30 adet ABD üretimi Reaper insansız hava aracının 3 milyar dolara satın alınması ve iki ülkenin savunma sanayileri arasındaki işbirliğini genişletmek için yol haritasını da içen bir anlaşmayı duyurdu.
İki ülke, istihbarat paylaşımı ve uzay tabanlı, kuantum ve diğer stratejik teknolojiler konusunda da anlaşmalara imza attı.
Modi’nin ziyaretinin ardından Hint borsası zirveyi gördü
Başbakan Modi’nin Washington’ı ziyareti iş dünyası başta olmak üzere geniş çevrelerde büyük yankı uyandırırken Hindistan iş dünyasının önde gelen isimleri, ziyaretin Hint ekonomisi üzerindeki potansiyel etkisi konusunda iyimser açıklamalarda bulundu.
İki ülkenin gelişen ilişkileri ve son Modi ziyaretindeki olumlu atmosferden Hint borsası da payına düşeni alırken finansal piyasa analizcisi Refinitiv’in verilerine göre, Hindistan borsası 3,5 trilyon dolara ulaşarak Avrupa’nın en büyük iki borsası İngiltere ve Fransa’yı geride bıraktı.
CNBCTV18’in haberine göre, Hindistan Ulusal Menkul Kıymetler Borsası (NSE) CEO’su Ashish Chauhan, Modi’nin ziyaretinin Hindistan borsası üzerindeki olumlu etkilerine işaret ederek “ABD’nin son dönemlerde Hindistan’ı 5G, 6G, kuantum hesaplama, uzay araştırmaları ve diğer üst düzey teknolojiler gibi yüksek teknolojilerde ortak olarak gördüğüne” dikkati çekti.
The Hindu’nun haberine göre, Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, söz konusu ziyareti şimdiye kadarki “en verimli” ziyaret olarak nitelendirerek ABD-Hindistan ilişkisinin “son derece iyi” gittiğini söyledi.
