Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörleri arasında yer alan ve emek yoğun sektörlerin başında gelen tekstil ve hazır giyim sektörleri, son yılların en kötü dönemini geçiriyor. İhracat pazarlarında yaşanan daralmanın yanı sıra rakip ülkelere göre yüksek seyreden maliyetler nedeni ile sipariş kaçıran sektörlerde yaşanan küçülmeye EYT düzenlemesi de eklenince istihdam kaybı hızlandı.
Ekonomim’den Yener Karadeniz’in haberine göre, son bir yıllık dönemde iki sektördeki çalışan sayısı 134 bin kişi azalarak 1,07 milyona geriledi. Sektör temsilcileri verilerin 2 ay gecikmeli geldiğine dikkat çekerek haziran itibarıyla toplam istihdamın 1 milyonun altına gerilemiş olabileceğine dikkat çekti.
Nisan 2023 itibarıyla en yüksek istihdam kaybı tekstilde yaşandı. Bu sektörde çalışan sayısı geçen yılın nisan ayına göre yüzde 20 azalarak 503 binden 400 bine düştü. Söz konusu rakam son 5 yılın en düşük istihdam seviyesi olarak kayıtlara geçti.
TEKSTİLDE 13 ŞİRKET KAPANDI
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun nisan ayı sigortalı çalışan istatistiklerine göre tekstil sektöründe faaliyet gösteren şirket sayısı da son bir yılda 19 bin 866’dan 19 bin 732’ye geriledi. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, gelişmelere bağlı olarak kapasitelerin de gerilediğini dile getirdi. Merkez Bankası verileri de bu durumu teyit ediyor. Kurumun verilerine göre geçen yıl haziran ayında yüzde 77,6 olan tekstil sektörü kapasite kullanım oranı bu yıl aynı dönemde yüzde 70,7’ye kadar geriledi.
Bu oranın mart ayında depremin etkisiyle yüzde 66 seviyesine kadar indiğini hatırlatan Ahmet Öksüz, “Şu an piyasalarımızda bir durgunluk var. İthalat hız kesmedi. Geçen yıl ilk kez 2 milyar doların üstünde açık verdik. İstihdamdaki azalma, bunların hepsinin bir sonucu” dedi.
AB’NİN İTHALATI YÜZDE 20 GERİLEDİ
Ana pazar olan AB’nin tekstil ithalatının bu dönemde yüzde 20 düştüğüne dikkat çeken Öksüz, şu ifadeleri kullandı:
“Artan enerji fiyatları hem AB hem de dünyada alım gücünü düşürdü. Global anlamda enerji fiyatlarındaki normalleşme ile birlikte işler biraz daha toparlanacaktır. Ama ithalatı bir şekilde disiplin altına almamız gerekiyor. Geçen yıl ilk yarıda piyasalar gayet iyiydi. İkinci yarı ile bozulma başladı. Son bir senedir işler çok iyi değil. Bugün hem talepteki daralma hem de maliyetlerdeki artış devam ediyor. Maliyetlerin artması ve bunun karşısında döviz kurlarının düşük kalması. Döviz kurları hareketlendi ama bu kez de asgari ücret yüzde 34 arttı. Döviz yükselirken diğer taraftan artan maliyetler nedeni ile tekrar olduğumuz yere dönüyoruz. İhracatta rekabet için kurların artması gerekiyor. Aksi halde hem kapanma hem de istihdam kayıpları devam edecek.”
Geçen yılı yüzde 0,6 artışla 12,9 milyar dolardan tamamlayan sektörün ihracatı bu yıl ilk yarıda ise yüzde 10,6 düşle 4,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.
“TOPLAM İSTİHDAM 1 MİLYONUN ALTINA DÜŞMÜŞTÜR”
Hazır giyimde de durum farklı değil. Yine SGK verilerine göre Nisan 2023 itibarıyla sektörde faaliyet gösteren 42 bin 434 şirketteki çalışan sayısı 673 bin ile 2020’den bu yana en düşük seviyede.
Kapasite kullanım oranı ise haziran ayı itibari ile yüzde 77,3. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Ramazan Kaya, son bir yıllık gelişmeler ile ilgili şöyle konuştu:
“Sektör birinci derecede bir değişim ve dönüşümün içinde. Salgın dönemimde müşteriler gereksiz bir panik alımı yaptılar ve stoklarını doldurdular. 2022’nin ortasından sonra hem resesyon hem de enfl asyonist baskı nedeni ile alım gücü etkilendi, iş kaybı ciddi şekilde arttı. Geçen yıl nisan ayından bu yıl nisan ayına kadar geçen sürede 134 bin kişi işsiz kaldı. Mayıs ve haziran ayında da ilaveler olacaktır. Haziran itibarıyla tekstil sektörü ile birlikte toplam istihdamın 1 milyonun altına düşmüş olması mümkün”
patronlardunyasi.com
